Naakte voeten

Nu we het toch over naakt zijn hebben komt er van alles in me op. Mijn ouders zagen elkaar nooit naakt. Dat ik er ooit ben gekomen is een wonder. Als mijn vader zich in de keuken stond te wassen, we hadden geen douche, en mijn moeder kwam plots de keuken binnen hoorde ik een enorme kreet en dan schoot ma de kamer weer in met een rood hoofd. Andersom ook... dan hoorde ik ma een gil gillen en hup pa keerde zich snel om. Ze heeft het me ooit verteld: "Mar, we hebben elkaar nooit naakt gezien." Ik was nog jong en wilde niets weten... nu had ik effe doorgevraagd. Hoe dan? Waarom dan?

Zelf ging ik met vriendinnen makkelijk naar het naaktstrand later. Met mijn ouders wandelden we in Zandvoort richting naaktstrand en opeens liep er een man met zwiepende penis de zee in en ma trok me met geweld de andere kant op: "Niet kijken, terug!!! Niek, Mar, terug nu!" Kreeg er de slappe lach van.

Vorig jaar liep ik in het donker naar huis en moest vreselijk nodig. Er was niemand op straat en dacht ik red het niet meer naar huis wat om de hoek was. Tussen een bosje en een auto deed ik mijn broek naar beneden. Terwijl ik deed wat ik moest doen hoorde ik ineens: "Hallo!" Daar stond een jonge vrouw met hondje lachend naar me te kijken... ik slaakte een gil en trok snel mijn broek omhoog. Dat was jammer... de volgende morgen een wasje gedaan.

Jomanda en de energie van mijn moeder.

Twee keer was ik in Tiel bij Jomanda. Eén keer met een collega die amper kon lopen, moest haar bijna voortslepen. Ze werd meteen uitgenodigd op een tafel te komen liggen. Ze geloofde er niet in, ze keek op haar horloge terwijl ze daar lag. Jomanda vroeg of ze iets voelde, nee voelde niets. Jomanda zei dat ze wel iets moest voelen want er waren witte figuren met haar bezig. Op de terugweg hebben we nog een eind gewandeld, geen centje pijn meer. Toch wilde ze er niet over praten. "Dat is toch een wonder!" zei ik maar ze reageerde er amper op. 

De tweede keer was ik met mijn ouders. Mijn moeder vond Jomanda geweldig maar ze keek raar op van de mensen die op de grond kronkelden. Opeens komt een vrouw als een slang over de grond naar haar toe gekropen en greep mijn moeders enkel vast. Ma schrok zich bijna dood en wilde haar wegschoppen. Een vrouw kwam naar mijn moeder toe: "Mevrouw, laat haar maar, dat heeft ze nodig." Ma zat wel twee uur met die vrouw aan haar been gekluisterd. We kregen de slappe lach. Toen het klaar was en de vrouw weer ging staan bedankte ze mijn moeder. Later zei ma: "Ik heb die vrouw zo geholpen met mijn energie."

Jubileumverhaal dertig jaar.

Zou eigenlijk een feest moeten geven maar dat is me nu teveel gedoe. Ben net een jaar gepensioneerd maar werk nog af en toe met heel veel plezier. Precies 30 jaar geleden, januari 1993, durfde ik de stoute schoenen aan te doen en begon te acquireren. Eerst aarzelend want 'zaken doen' was bijna vies in mijn jeugd. "Ze gaan over lijken" zei mijn moeder en nu begon ik zelf. Ma riep: "Dat kan je niet!" want die hield van zekerheid en zag me liever getrouwd met een keurige baan. De postbank belde of ik langs wilde komen. Had een foldertje gestuurd en dat vond ie zo schattig onbeholpen dat ie me wel eens wilde zien. Het viel op tussen de professionele folders. Ik mocht drie mensen coachen en als dat goed ging kreeg ik meer opdrachten. Ze waren enthousiast hoewel ze wel aanmerkingen hadden over mijn schoenen en mijn fiets maar die waren zo vervangen dus ik kon door.

Al snel vroeg men of ik ook een communicatietraining kon geven. "Jawel hoor!" zei ik stoer en rende naar de bieb om er boeken over te halen en onderzocht mijn eigen valkuilen en kwaliteiten over communicatie. Had snel een training in elkaar getimmerd. Ik wist niets van zenden en ontvangen en dergelijke termen maar dat gaf niet want mijn aanpak werkte prima. "Geef je ook Timemanagementtrainingen?" "Ja hoor... en hup rende ik weer naar de geweldige bibliotheek en zette een training in elkaar waar ik zelf ook wat aan had.

De bibliotheek was mijn hele leven al een prachtig oord van inspiratie en later trainde ik alle bibliotheken van Amsterdam en omstreken en verder in het land. Zelfs op dezelfde afdeling waar ik als kind al boeken uitzocht met mijn vader.

Van de Postbank naar de ING, via de ING naar de KPN via de tante van één van de opdrachtgeefsters... via collega's naar de Politie waar ik dienders opleidde in het coachen van jonge collega's en de Belastingdienst waar ik opleidingen gaf aan mensen die ZZP-ers zoals ik moesten gaan bezoeken en controleren . Via de KPN naar de VU waar ik studenten trainde in omgaan met studiestress en studiekeuze en presenteren. Van het één kwam het ander en deed zeeën van ervaring op. Via een artikel dat ik mocht schrijven voor het Financieel Dagblad al 13 jaar bij Prowareness in Delft.

Bellen naar bedrijven uit het telefoonboek en vragen: "Heerst er stress in uw organisatie?" wat meestal interessante gesprekken opleverde en een enkele keer een gesprek of een opdracht. Een keer had ik een dame aan de telefoon en op mijn vraag riep ze: "Komen NU!!!!" en ik sprong op mijn fiets naar een school voor makelaars en daar heb ik jaren gecoacht en getraind. Losse workshops, lezingen over de Kracht van Gedachten, de Goeroe of de coach in jezelf. Maakte en speelde een voorstelling over mijn moeder en mijn zoektocht naar het Licht.

Het schrijven begon toen ik kwaad was op een arts die een man antidepressiva en slaaptabletten voorschreef nog voor hij een coachtraject of iets dergelijks had gedaan. Gelukkig wees de man de medicijnen af en binnen drie maanden was hij van zijn overspannenheid af. Hij had alleen een verkeerde manier van denken en ademen aangeleerd en nu coachte hij collega's die in het zelfde schuitje zaten. Ik schreef er een stukje over in mijn boosheid en stuurde het per email naar al mijn contacten. Email was net in gebruik en kreeg zoveel mooie reacties dat ik dacht: 'zo heb ik er nog wel een paar' en schreef door. Dat resulteerde in twee boeken met verhalen en na de boeken nog veel meer verhalen over van alles wat ik maar kon bedenken, tegenkwam, waar ik de mist in ging, wat ik leerde, wie me inspireerde. Dat bleek van alles te kunnen zijn en het werd mijn grote hobby.

Ging het hele land door en kwam de meest interessante en leuke mensen tegen, soms ook boze: "Wat moet ik met die stomme training?" maar dat duurde nooit zo lang.

Nu ben ik gepensioneerd sinds een jaar en coach af en toe nog even lekker door. Wil lezingen en workshops gaan geven over van alles.

Geen gouden horloge voor dertig jaar spelenderwijs werken, die heb ik niet nodig. Wel dit verhaal om het te vieren. Wie had ooit gedacht dat ik het dertig jaar zou doen?

Tijdreis

Ik liep in de Pijp in Amsterdam en merkte ineens dat alles anders was. Hetzelfde maar toch anders. Alles zag er wat ouder, verwaarloosder uit en zag winkeltjes die volgens mij niet meer bestaan. Het Sarphatipark stond vol met machines en werd gerenoveerd... de toko waar ik wel eens vegetarische roti koop op de Ceintuurbaan was weg. Ik liep de markt over en er hing een sfeer van vroeger. 'Het lijkt wel of ik terug ben in de tijd'. Ik liep naar de krantenwinkel in de van der Helststraat. Die was er nog en keek op één van de kranten naar de datum. 1975 stond er. 'Verhip, ik ben terug in de tijd! Dat betekent dat ik kan tijdreizen!' Weg alle ketens van cafés, drukke terrassen en mobieltjes, een enkele bekende tent was er nog.

Liep weer terug naar de Ceintuurbaan en ging een koffiehuis binnen. Daar zat een oud vriendinnetje van de lagere school. Ik wist dat ze inmiddels is overleden aan drugs maar hier zat ze in levende lijve. Wel wat wazig want de drugs hadden hun werk al gedaan. Wilde haar meenemen voor een tochtje met de auto. Gek, want in 1975 kon ik nog geen autorijden, maar hier gingen we toch maar mooi de snelweg op. Ineens was ze verdwenen. Toen realiseerde ik me dat als het 1975 is dat mijn ouders nog leven. Dus ik racete naar hun huis in de Talmastraat waar op de trap een gigantische prachtige kat op mijn rug klom en daar bleef zitten. Een man zei: 'Hij doet niets hoor, gaat er vanzelf wel weer af.' Met mijn ouders liep ik de Ceintuurbaan weer over en zette ze op een tram.

In de tussen tijd ging ik met behulp van een vriend, die ik in het echt niet ken, hun meubilair in ruilen voor een knalgeel bankstel. Hij vroeg nog: "vinden ze dat wel mooi?" "Ja mijn moeder is gek op knalgeel!" De kat zat nog op mijn rug en ik liet 'm maar. Blijkbaar had ik een jonger lichaam die wel wat aan kon. Toen ik wakker werd had ik even moeite met me realiseren dat ik toch echt in 2023 leef, er geen kat op mijn rug zit en mijn ouders gelukkig en veilig zijn in een andere dimensie.

De derde foto vond ik ergens op internet maar weet niet wie de foto maakte. Mocht iemand het weten?

Miesmacher

Ooit ging ik met een vriendin mee naar haar ouders. Ik was verbaasd hoe ze elkaar begroeten terwijl ze elkaar toch een tijdje niet gezien hadden: "Hoi..." en ze liep zonder omhelzing of kus naar de keuken en pakte wat drinken uit de ijskast. Ik stelde me voor maar verder werd er niet veel gepraat. De vriendin zei later dat ze haar moeder zo'n warm mens vond en ik reageerde: "Hoe kom je daarbij? Daar zag ik helemaal niets van. Ze begroette je amper..." Ik was oprecht maar oh wat een domme opmerking. Ze begon het ook zo te zien en ik had haar warme gevoel naar haar moeder verpest. "Ja, je hebt eigenlijk wel gelijk..." zei ze teleurgesteld. Sommige dingen kun je maar beter niet zeggen maar ja het is nu te laat. 

Mijn beurt kwam ook toen iemand tegen me zei: "Jouw moeder is echt zo'n volkse vrouw." Mijn moeder? Mijn moeder had me altijd zelf verteld wat een koninklijk voorkomen ze had en zo zag ik haar ook als een heel bijzonder mens. Ik vroeg "hoezo?" "Die suikerspin op haar hoofd." Ineens zag ik mijn moeder als een volkse vrouw met een suikerspin in plaats van de mooie chique dame zoals ik haar in mijn hoofd had. Mijn moeder kon er zelf ook wat van. Had ik een nieuwe geliefde uit Frankrijk die ik zo mooi vond en zo speciaal. "Wat een raar nekkie heeft ze." Oh God, nu zag ik het ook: za had een raar nekkie. 

We kunnen ons beeld vormen en hervormen en we kunnen elkaars beeld verpesten en totaal verdraaien. Wat is nog ons eigen beeld en wat is het ware beeld. Is er wel een beeld? Er klopt niets van hoe we de wereld zien want het zijn allemaal aangeprate, ingebeelde projecties van projecties. Gelukkig heb ik het beeld dat ik van mijn moeder had weer hersteld naar 'normale' proporties, ten minste dat denk ik, mijn Franse vriendin was meer dan haar 'nekkie' en ik hoop dat de vriendin met de 'saaie moeder' haar beeld ook weer heeft bijgesteld. Wat doen we elkaar toch soms aan met onze opmerkingen? 

Zo werkt het in organisaties ook... de één zegt wat over de ander en de ander zegt wat over de één waardoor half, nee: bijna heel Nederland met een vervormd beeld rondloopt. Laten we onze mond spoelen met zeep en ons bezighouden met onze eigen ontwikkeling en was me de oren als ik zoiets ooit weer zeg...

Vierennegentig jaar opgeruimd

Al jaren voor haar dood fluisterde mijn moeder elke keer als ik er was: ”Mar, als ik dood ben dan moet je onder alle kasten kijken en in alle zakken van jassen want daar ligt geld en er zijn aandelen en sieraden…”

Nu is mijn moeder al zo’n vijftien jaar dood en mijn vader vertrok vier jaar later naar een verpleeghuis. Na een week gaf ik de sleutel van hun seniorenwoning in Meer en Vaart aan de beheerder. Het huis is leeg.
Vierennegentig jaar opgeruimd. Ik kwam alle papieren van na hun trouwen tegen. Van reclamefolders tot huurbriefjes. Niets gooiden ze weg want het kon wel eens belangrijk zijn. De papierbak in de buurt liep ervan over.
Mijn vriendin en ik keken in alle zakken en tassen en onder elk meubelstuk, geen geld. Wel blikken vol met oude centen en inderdaad moeders grootste en duurste sieraad: een bloedkoralen ketting met oorhangers en een broche. Ze droeg het nooit omdat ze bang was dat ze het zou verliezen en het was zoveel waard.
Mijn vriendin zag het meteen: glas. Geen enkele waarde dan de emotionele en eerlijk gezegd heb ik die niet bij sieraden. Het aandeel bleek een waardeloos briefje uit 1960 van de woningbouwvereniging De Dageraad. Het gaf mijn moeder een rijk en geruststellend gevoel een aandeel te hebben voor later.

Toch vond ik een schat. Een grotere schat dan ik had verwacht.
Het waren twee dozen. Eén doos met alle brieven die ik ze ooit had gestuurd. Uit de tijd dat ik op mijn negentiende in Londen woonde.  En toen ik me al schrijvend groot hield terwijl ik in een kibboets in Israël
werkte. Ik schreef prachtige brieven naar huis over hoe boeiend mijn leven was, terwijl ik elke avond huilend van heimwee in mijn bed lag te luisteren naar ”time in a bottle” van Jim Croce. Ook vond ik brieven van mijn grootouders van beide kanten. Die van mijn vader heb ik nooit gekend. De eerste twee dagen heb ik zitten lezen. Wat een rijkdom…
Het meest bijzondere was een lijstje waarin een briefkaart van mijn opa uit Westerbork en achter die ansicht zaten meer ansichtkaarten verstopt. Hij had die uit de trein gegooid en iemand had het naar mijn moeder in Amsterdam gestuurd. Smeekbeden om ze niet te vergeten. Bedankjes voor voedselpakketjes: ”Dank voor de heerlijke broodjes, jammer dat de koek beschimmeld was” en zelfs keurige adreswijzigingen: ”Verhuisd van de Runstraat in Amsterdam naar Westerbork, barak 55.”

Samen met mijn tante doken we in de dozen om alles samen te lezen van de familie die nooit terug kwam. Voor haar iets tastbaars van haar vader die ze nooit heeft gekend.

Die dozen zijn de ware schatten.


Foto Runstraat Amsterdam vroeger

Duurzaamheid, we zijn er zelf bij!

Ik vertelde de buurvrouw dat ik naar een diner ging met als thema de natuur. “Hoe moet je daar nou over praten?” reageerde ze cynisch. “Ik heb een boom gezien? Heb jij die boom ook gezien?”. Tijdens het diner verwoordden twee oudere mensen hun bezorgdheid, woede en zelfs schaamte over de verdeling van de welvaart en de slechte staat van de aarde. Ik voelde wat kramp in mijn buik opkomen en keek naar de gezichten. Bitterheid en harde trekken. Het deed me denken aan vroeger toen we verbeten eisten dat er geen oorlog meer zou zijn. We waren woedend op de wereld en voelden ons machteloos. Op mijn vraag hoe ze de woede en schaamte omzetten in positieve actie, veranderde meteen de sfeer. Enthousiast vertelden ze over lokale radioprogramma’s en schoonmaakacties in Den Haag en het opzetten van Wereldwinkels. Mijn buik begon weer tot rust te komen en de harde trekken van mijn tafelgenoten veranderden in lachrimpels en hun ogen schitterden.

We hebben inmiddels geleerd bezorgdheid om te zetten in positieve actie. Dat geeft energie en plezier en zet ons in beweging.

Ik ontmoet jongeren en ouderen die allerlei prachtige ideeën de wereld insturen. Ze zijn daadkrachtig en zelfverzekerd en stimuleren elkaar om dromen waar te maken. Hun enthousiasme werkt aanstekelijk. Stevige, gedreven mensen, die ieder op eigen wijze, commercieel of niet-commercieel iets aan échte welvaart en duurzaamheid bijdragen. We blijven geloven in een rechtvaardige en gezonde wereld en geven dat door aan anderen. Zolang er nog tweehonderdvijftig Siberische tijgers zijn, er nog bomen zijn, er nog water is, kunnen we heel veel bereiken. Een stenen muur in Amsterdam, op drie meter hoogte steekt een bosje viooltjes uit de stenen. De aarde is nog niet dood. We zijn er zelf bij. We leveren onze bijdrage om generaties na ons van schoon water te verzekeren, van gezonde bodem te laten eten en boeren in verre landen van rechtvaardige handel te voorzien, terwijl we genieten van het leven. Alles is mogelijk. Het is heerlijk erbij te zijn en onze energie te voelen stromen. Of we eigen bedrijven hebben of ambtenaren zijn, werknemers of vrijwilligers: als we ieder twee mensen meekrijgen en die weer twee: reken maar uit.

Geen loze kreten van dagdromers, maar dromers én doeners. We dompelen ons niet onder in cynisme en angst voor de toekomst. Een jongen van eenentwintig, keurig in het pak, vertelt op scholen over de huidige stand van de natuur en maakt kinderen bewust van wat er nodig is. Er zijn gelukkig heel wat ambtenaren van ministeries en gemeenten die duurzaamheid als nummer één op hun lijst hebben staan. Die inzien dat we de wereld aan onze kinderen achterlaten.

Een jong meisje reist de wereld over om haar leeftijdsgenoten te vertellen wat er aan de hand is en ons wakker te schudden.

Jonge vrouwen voorzien scholen van lunches om kinderen te laten proeven en genieten van gezonde en lekkere voeding. Een vrouw werkt in Spanje op een wijnboerderij waar overspannen mensen tot rust kunnen komen. Een stel vrouwen helpt, met succes, bedrijven na te denken over duurzaam handelen en organiseert congressen. Een man heeft een bedrijf waar hij mensen helpt hun ideeën werkelijkheid te laten worden. Echte welvaart en duurzaamheid beginnen met een idee en worden gevoed door enthousiasme, moed en denken in mogelijkheden. Volgende keer neem ik mijn nicht mee!

Dit artikel werd een paar jaar geleden in de FD geplaatst.