woensdag 31 mei 2023

Cathy

Cathy leerde ik kennen toen ik mijn vriendin Mara uit Amsterdam opzocht in Devon. Ze deden beiden een opleiding bij een theaterschool in Totnes. Cathy en Mara vonden elkaar in de dans. Ik genoot van het stadje in Devon en van Cathy en Mara. Twee prachtige, humoristische, lekker gekke vrouwen en Cathy en ik waren al snel ook dol op elkaar. Na een tijdje kwamen Cathy en Mara kwamen naar Nederland en logeerden bij me. Ik zat keurig op de bank en zij rolden met z'n tweetjes al pratend door de kamer, strekten en rekten zich uit op de grond. Ik voelde me altijd wat stijfjes bij hen vergeleken. Cathy en Mara wilden een performance doen in het Vondelpark. Mijn toenmalige vriendin en ik zouden meedoen. Het idee was om een bepaald aspect van onszelf uit te vergroten en dat uit te beelden midden in het park. Cathy leerde een Nederlands zinnetje: 'Wat is er aan de hand?' omdat ze haar nieuwsgierigheid wilde uitbeelden en liep als verdwaasd naar alle omstanders terwijl ze iedereen vroeg wat er aan de hand was. Mara was gekleed als hippie en daar hoefde ze niet veel voor te doen omdat ze er altijd zo uitzag. Mijn vriendin was nogal lui en had een slapie aan en gaapte de hele tijd en ik liep rond met een overall (die ik toch altijd al aan had) en een bord met daarop: 'Stop it!' want ik was altijd boos en aan het demonstreren en dit bord kon ik overal voor gebruiken.
Mijn ouders kwamen ook kijken en ik geloof dat ze niet wisten waar ze moesten kijken, want ze begrepen er niets van. Wij namen ons spel heel serieus.

Cathy en Mara verhuisden naar Wales waar ze een grote boerderij bewoonden. Vriendin Erin en ik logeerden er een paar weken. Ze gaven danslessen aan vrouwen in de buurt. Sommigen noemden zich heks en zagen er ook zo uit. Baardige kinnen en missende tanden maar dansen dat ze konden. De wc was een heel grote ruimte... zo ongeveer onze woonkamer nu. Als ik wat langer zat om mijn behoefte te doen, dan kwam of Cathy of Mara erbij zitten gezellig met een sigaretje en dat was de gewoonste zaak van de wereld. Veel gesprekken gingen over relaties en die konden uren duren. Af en toe keken Erin en ik elkaar aan omdat we er niet aan meededen en werd er gevraagd hoe het met ons zat. "Nou goed.." zeiden we dan en dan keken ze ons wat bevreemd aan en ging het gesprek weer verder. "You know, I feel..." "Yes, I feel the same way..." en ik maar afvragen wat ze nu voelden. In die tijd was ik nog niet zo met voelen bezig.

Tijdens een performance in een opgeknapte boerenschuur waar de buurt voor was uitgenodigd dansten Cathy en Mara hun dans. Mijn taak was die van geluidsvrouw. Dat wil zeggen dat ik op het juiste moment de cassetterecorder aan moest zetten met mijn wijsvinger en aan het eind weer uit, wat me behoorlijk wat zenuwen bezorgde of ik het wel goed zou doen. Het ging uitstekend en het optreden werd een groot succes.

Cathy's mantra was: "Let it flow, sister!" over broers werd niet gerept want we hadden niets met mannen in die tijd. Deze mantra heb ik vaak gebruikt als iets ingewikkeld was of als ik ergens niet uitkwam. Het gaf ontspanning en in gedachten zag ik een riviertje dat kalm stroomde en waar ik op mee stroomde. Een lekker gevoel. Nog geef ik de mantra wel eens door aan coachklanten of vrienden die ergens in vast zitten. Ditmaal zeg ik er ook: "brother" bij indien nodig.

Soms zag ik Cathy jaren niet. Dan hoorde ik dat ze in Londen zat of in Italië, Parijs, Genève. Ik zag haar als een echte Cosmopolitan woman van de wereld. Op een dag belde ze me op en zei: "Hello, Marja... I'm living around your corner now..." en ja hoor. Cathy woonde ineens in een luxe appartement in een opgeknapt oud pand in de Kerkstraat in Amsterdam. Ze deed een jaar een opleiding aan een Amsterdamse dansschool. We gingen intensief met elkaar om dat jaar. Ik had nogal een complex over mijn wangen. Had het idee dat ze heel dik en rond waren. Dat waren ze ook maar zo erg was het nu ook weer niet zie ik nu op foto's. Cathy zei dat ik macrobiotisch moest gaan eten. Dat deed ze zelf ook en ze kookte de heerlijkste gerechten en flink volle borden ook. Om de hoek was een macrobiotisch centrum en ik ging daar een kookcursus volgen met tot gevolg dat niet alleen mijn wangen slanker werden maar mijn hele lijf en dat ik binnen drie maanden tijd van hele zware premenstrueel syndroom af was. Twee weken voor de menstruatie was ik opgeblazen, had met iedereen ruzie waardoor ik die tijd maar voor de zekerheid geen afspraken maakte en had enorme pijnen tijdens de menstruatie. Dat alles was in één klap weg. Ik voelde me een stuk leniger en bij het macrobiotisch centrum ging ik een opleiding shiatsu doen waar ik talent voor bleek te hebben. Heb drie jaar een eigen praktijk gehad in het centrum. Dank aan Cathy.

Cathy's moeder was galeriehoudster en schilderes en haar vader violist en had een platenmaatschappij. Ze woonden toen in Londen. Ze kwamen voor een feest naar Amsterdam en Cathy's vader speelde de sterren van de hemel met zijn viool van melancholische Joodse liederen, die me kippenvel bezorgden tot vrolijke zigeunermuziek. We dansten en genoten. Cathy maakte grappige schilderijen van dieren en was altijd wel bezig met schilderen of er was weer een performance bij haar school. Het was een mooie tijd.

Na een jaar was Cathy klaar met de opleiding en vertrok weer. Ik masseerde en op een dag kwam een man voor massage die optrad in de Stopera als dirigent. Hij kwam uit Oostenrijk. Terwijl ik masseerde kreeg ik sterk de neiging om te vragen of hij Cathy kende. Dacht Marja hou je mond... dat is toch absurd. Cathy heeft niets met Oostenrijk waarom zou ze in Godsnaam die man kennen. Na een uur hield ik het niet meer. Ik vroeg de man of hij Cathy Josefowitz kende. De man werd letterlijk groen.. ik schrok ervan. Hij vroeg heel dringend "How do you get that name???" Ik legde uit dat Cathy een vriendin van me is en dat ik een sterke neiging had om het hem te vragen. Hij vertelde dat haar vader ooit zijn vioolleraar was geweest tot zijn dertiende en heel belangrijk voor hem in zijn jeugd. Hij was hem uit het oog verloren en wilde hem dolgraag weer ontmoeten. Ik stuurde een kaartje naar Cathy om het adres van haar ouders en stuurde het door naar de man. Later kreeg ik een kaartje van Cathy hoe het in Godsnaam mogelijk was dat ik dit contact had gelegd. De man en haar vader zijn samen op tournee gegaan met hun muziek. Het was één van de grote wonderen in mijn leven. Heb het vermoeden dat een spirit me 'van de andere kant' me zat te pushen: 'vraag het nou... vraag het nou!!!'

Cathy vertelde me op een dag dat ze verliefd was geworden op een man. Ik wist niet wat ik hoorde... mannen kwamen niet voor in ons leven en zeker niet als geliefden. Cathy trouwde de Italiaan Beppe. Ik werd uitgenodigd voor de bruiloft in Parma. Het feest zou op het strand plaatsvinden en er was een hotel afgehuurd voor ons de gasten. Wel verleidelijk maar ik ging niet want ik vond het maar niets dat ze met een man trouwde. Dat zijn van die dingen waar ik nu lichtelijk spijt van heb. Cathy en Beppe kregen samen een zoon Pierre.

Een jaar of veertien geleden bezochten we Cathy in Parijs. Ik was heel nieuwsgierig hoe Cathy nu leefde en ook naar haar zoon. Die was inmiddels een jaar of tien en we zagen hem vluchtig. Ze woonde ergens hoog in een grote appartement met een gigantisch atelier. Ze liet ons haar werk zien. Ze maakte enorme doeken van zo'n twee bij drie meter en een paar lagen op de vloer. Cathy wees ons trots op één van de werken. Overal plakband en we dachten straks draait ze de boel om en zien we wat ze heeft geschilderd. Het bleek dat we de goede kant al zagen en we knikten beiden: "Very interesting work, Cathy! What does it mean?" Het bleek het portret van een hele familie te zijn in opdracht van die familie. Het was heerlijk om haar weer te zien, inmiddels allebei een stuk ouder maar ze was niet veel veranderd. We dineerden met elkaar in een bekend artiestencafé de Flore en vertelden elkaar over ons leven. Dat was de laatste keer dat ik Cathy zag. Inmiddels is ze in Genève een bekend kunstenaar en maakt prachtig werk, zie haar website hieronder. Af en toe mailden we en een tijdje geleden kwam haar zoon Pierre naar Amsterdam en het was geweldig om hem te zien. Hij lijkt heel veel op Cathy en is net zo'n intensieve spreker en het was alsof we elkaar al jaren kenden.

Cathy is een paar jaar geleden overleden. Vriendin Mara was bij haar terwijl ze stierf. Tijdens het waken hoorde ze samen met iemand anders die er bij zat voetstappen. Lichte voetstappen die luchtig wegrenden. Er was niemand te zien...



Hieronder Cathy en ik, lang geleden...


www.cathyjosefowitz.com

donderdag 25 mei 2023

'Rouwen werkt verslavend'

Dit artikel schreef ik vijftien jaar geleden toen mijn moeder en mijn tante een dag na elkaar vertrokken.

Deze kop van een wetenschappelijk artikel stond vandaag in een aantal kranten. Ik kan dat heel goed begrijpen, want….. ik ben in de rouw. Twee weken geleden stierf mijn moeder en… de dag erop haar zuster. Twee vrouwen die heel belangrijk voor me zijn en waar ik veel van hou. Ik was verbijsterd en wist niet waar te beginnen met voelen. `s Morgens werd ik wakker en het eerste waaraan ik dacht was: mijn moeder dood en tante Annie dood… ik ga maar weer slapen, dit is teveel om te bevatten.

Dan stond ik onder de douche en als vanzelf huilde ik vanuit mijn tenen. Dan weer zat ik op de fiets en hup… daar kwam het weer met golven. En praten, iedereen die ik tegenkwam kreeg de volle laag en... van iedereen kreeg ik alle aandacht. Het praten ging maar door, ook tegen mijn moeder op de fiets. Dat maakt tegenwoordig toch niets meer uit. Je ziet iedereen zijn eentje praten op de fiets. Omdat ik rouwde meende ik ook het recht te hebben om iets steviger dan normaal door te mogen rijden in de auto. Ik stond namelijk boven de wet. Eerst dacht ik: ik heb haast want mijn moeder ligt op de intensive care en later dacht ik: ik heb haast want mijn moeder is gestorven en nu ik moet naar mijn vader toe. Dat kostte me € 150, maar wat kan mij dat schelen: mijn moeder is dood! Tot de wijze agent zei: “mevrouw u kunt beter € 150,- betalen dan iemand dood rijden”. Toen was ik genezen van mijn arrogantie. De man had gelijk!

Ik ben een gelukkig mens want nu mag ik overal huilen waar ik maar wil en op halve kracht werken. Van de week, na de begrafenissen gaf ik mijn eerste training aan douane mensen. Toevallig was het thema: “omgaan met emoties”. Stoere mannen en vrouwen met een gouden hart. Aan het begin van de training vertelde ik natuurlijk dat mijn moeder net was overleden en dat ze niet gek moesten opkijken als ik plotseling een wegtrekker had. Alles mocht en dat ontspande. Het gaf niet als ik een naam even niet wist of dat ik niet had opgelet tijdens een oefening. Ik was tenslotte in de rouw!  En dan al die aandacht. Al mijn vrienden en vriendinnen belden me en kwamen langs om me te troosthuggen. Ze kwamen zelfs naar de begrafenis en dat terwijl ze mijn moeder helemaal niet kenden.

Mijn vader, mijn nichten en een andere tante zijn nog nooit zo dichtbij geweest. We hebben met elkaar heel wat te verwerken en nog nooit hebben we elkaar zo veel gebeld en gezien. Tijdens de begrafenissen hielden we prachtige speeches. Wat genoot ik van de speech voor mijn moeder. Met volle energie kon ik kwijt wat ik kwijt wilde over die bijzondere moeder van me. Iedereen luisterde. Alles wat er nog haakte in onze relatie is verpulverd. Het voelt als schoon verdriet en ik mag huilen en over haar vertellen zoveel als ik wil. Het is zalig. Rouwen werkt inderdaad verslavend. Ik ga nog een paar jaar door.

Maar alle gekheid op een stokje. Als je rouwt doe het dan helemaal. Ga er voor… neem de tijd en als je toch moet werken, zorg dat je elke dag een uur totaal in je verdriet duikt. Oordeel er niet over. Voel wat je voelt. Doe het in bed of in de bossen of waar je maar wil en voel de liefde die je voor die persoon voelt in al je vezels. Je geliefde is dan wel weggevlogen - en wie weet waar naar toe? Maar de liefde zit in je en die is van jou.

Uit: 'Niets meer te bewijzen


Tante Annie en mijn moeder toen ze nog jong waren.


zaterdag 20 mei 2023

Een mijmering over vrouwelijkheid

Zo rond mijn drieënveertigste moest mijn baarmoeder eruit. Nu had ik al jaren flink last van dat orgaan dus ik was dolblij toen het zover was. Mijn moeder had me ooit, toen ik voor het eerst ongesteld was, een maandverbandje gegeven met een strikje erom. Nu deed ik hetzelfde op de laatste dag dat ik ongesteld zou zijn maar dan met een wat moderner exemplaar. Wat een vrijheid.
In het ziekenhuis werd me gevraagd of ik therapie wilde omdat ik mijn vrouwelijkheid zou verliezen. Mijn vrouwelijkheid verliezen? Hoe kan dat nou? Het bleek dat veel vrouwen dat gevoel hebben als de baarmoeder eruit gaat. Nu was ik al over de kinderenkrijgleeftijd heen en heb ik ze ook nooit gewild dus dat is andere koek. Als je die verlangens hebt dan is dat "ding" van onschatbare waarde en is het verlies ervan een drama.
Voor mij was het alleen maar een opluchting. Geen pijn meer, geen last meer.
Een vrouw van in de zeventig vertelde me dat ze een heel ritueel deed om afscheid te nemen van haar baarmoeder die haar drie kinderen had gedragen. Ik was stomverbaasd. Waarschijnlijk ben ik op dat punt weer erg nuchter terwijl ik toch als 'zweefteef' te boek sta bij sommigen.

Het verlies van vrouwelijkheid is natuurlijk maar een idee. Wat is nou vrouwelijkheid? Dat is wat we er zelf van maken. Natuurlijk ben ik een vrouw en jij misschien een man of ook een vrouw... ik schreef hier eerst het lichaam liegt niet maar dat blijkt niet te kloppen. Als we echter onze waarde daaraan moeten ontlenen is het wel interessant om eens dieper te duiken dan het vrouwelijke en mannelijke in ons en wat daaronder zit.

Weet nog dat ik voor het eerst met een vriendin thuis kwam. Mijn moeder vroeg enigszins cynisch: "Wie is nou het mannetje en wie het vrouwtje?". We zijn er nooit achter gekomen en het maakte ons ook niet uit. Het was de verwarring van mijn moeder die er per sé een label op wilde plakken en het alleen zo kon snappen. Nu blijk ik mannelijke trekjes te hebben. Ik zelf merk het niet maar het zit 'm in het aan en uit doen van mijn shirtjes en hoe ik mijn jas aandoe. Dat was zelfs mijn vader al opgevallen toen ik kind was. Sommige dingen gaan van nature maar andere zaken zijn aangeleerd.

Zo zaten dames vroeger vaak met de benen over elkaar, rug recht, sigaretje in de houding. Ik dacht dat dat een volwassen pose was die je vanzelf aangemeten kreeg na je eenentwintigste, totdat mijn eerste vriendje het me wilde leren. Mijn moeder zat er ook altijd zo bij tot ze voor het eerst een broek aandeed. Ineens zag ik haar wijdbeens met haar ellebogen op de knieën en sigaret losjes tussen de vingers. Wist niet wat ik zag... Wat is nou mannelijk en wat is nu vrouwelijk? Wat is aangeleerd en wat niet?
Ben wat afgedwaald van de baarmoeder, toch is dit wel even relevant in dit verhaal. Laat je nooit aanpraten dat je je vrouwelijkheid zou verliezen omdat je je baarmoeder kwijt raakt. Verwerk eventueel verdriet, maar blijf lekker jezelf voor zover we onszelf zijn. Ben wel benieuwd hoe onze maatschappij er uit zou zien als we al ons aangeleerde gedrag zouden laten varen. Misschien zijn we over een paar honderd jaar allemaal androgyn, wel zo makkelijk.




vrijdag 19 mei 2023

Delete nooit een ei-hoofd

Een twitteraar met een ei-hoofd kondigde aan dat hij me ging volgen. Verder was er niets bekend. Zo'n ei-hoofd wil zeggen dat er geen foto bij zit en dan zie je een leeg ei. 'Nou' dacht ik 'die mot ik niet, dat is vast een rare eend in de bijt'. Net voor ik 'm wilde deleten dacht ik: 'Nou Mar, zo ken ik je niet... iedereen mag erbij, we zijn toch allemaal met elkaar verbonden? Ook mannen met een ei-hoofd.' Dus ik volgde het ei terug. Een paar weken later nodigde het 'ei' me uit om op het overheidskantoor in Rotterdam in een torenhoog gebouw op een toplocatie te komen. Wauw, dat had ik niet verwacht en ik ging keurig en wel op pad.
Een stoere kerel met korte mouwen en enorme spieren die flinke tattoos lieten zien haalde me op. Hij stelde zich voor met een lekker Rotterdams accent.. Het was een heel eind met de lift ergens op een van de hoogste verdiepingen en toen nog een eind lopen en ondertussen genoot ik van de inrichting en van het uitzicht dat ik door alle ramen bewonderde.
Opeens rook ik een heel bekende geur... wierook! Ik vroeg de man: "ruik ik nou wierook?" "Ja hoor, dat is mijn kantoor, kom maar binnen". Het was mijn favoriete wierookgeur dus dat was een goeie binnenkomer. Aan de andere kant van de kamer zat een man met heldere doorkijkogen en met opgeheven armen en hij zei: "Marja, Marja, wat fijn dat ik je zie!" Ik knipperde met mijn ogen en ik moet met open mond hebben gestaan van verbijstering. Daar zat iemand die Licht scheen bovenin een overheidsgebouw. Het bleek dat de man die me had gehaald en hij (het ei-hoofd) aan het hoofd stonden van een grote afdeling en ze hadden samen een spirituele band. De tattooman doet elke dag meditaties in het restaurant en we spraken zo'n drie uur over Liefde, meditatie en innerlijke verbinding en tussendoor dacht ik: 'Moet je mij nou toch zien zitten'.
De bedoeling was dat ik de afdeling zou trainen om meer verbinding met elkaar te voelen en ze hadden een moeilijke tijd in hun strijd om rechtvaardigheid en hadden een oppepper nodig. Wilde ik alsjeblieft twee dagen met twintig man (jawel, allemaal mannen) de bossen in om een training te geven. Nou dat wilde ik wel en zo geschiedde. De mannen hadden net een Ipad gekregen, ik zal niet flauw doen en zeggen dat het van onze belastingcenten werd betaald, dus ze waren aan het spelen met dat ding, hadden totaal geen oog voor mij en ik dreigde met een grapje ze allemaal in te nemen als een schooljuf en toen was het ijs gebroken.
Het werden twee prachtige dagen en iedereen genoot en we gingen flink de diepte in. De tattoo-man deed oefeningen met de mannen, we wandelden in stilte en er werd gehuild en gelachen. Eén van de mannen vertelde aan het eind dat hij in het vervolg liever voor zijn vrouw zou zijn. Alleen daarom al was de training geslaagd.
Echt, je vindt verlichte mensen op de gekste plekken en delete nooit een ei-hoofd.







dinsdag 16 mei 2023

Wat doet die vrouw hier?

Een paar jaar geleden werd ik gevraagd voor een Rotary-afdeling een lezing te geven over: 'Het Licht gezien'. Nou breek me de b... niet open. Ik vertel er graag en veel over want dan voel ik het weer door me heen gaan. Het was een chique gelegenheid en ik sprak vol vuur door de microfoon toen een wat oudere dame in een elegant mannenpak opstond en riep: "Wie heeft die vrouw hier uitgenodigd? Ze beweert dat ze God kent maar dat kan alleen maar door de Bijbel. Ik heb theologie gestudeerd en ben al jaren predikant en jullie nodigen mij niet niet uit? Terwijl ik alles weet. Deze dame weet niets en praat niet vanuit de Bijbel en zij mag hier praten?" Een man stond op en riep: "Die vrouw wil me bekeren en dat weiger ik. Ik luister niet verder ik ga weg." Hij stapte met boze stappen de deur uit.  Mijn hart klopte hoog in mijn keel en ik zei dat ik me kan voorstellen dat ik hier mijn verhaal kan doen en dat de dame met al haar kennis niet gevraagd werd. Dat ze misschien de volgende keer de lezing kan geven maar dat ik nu door ga met mijn lezing omdat ik daarvoor was uitgenodigd. De vrouw bromde door mijn verhaal heen en ik moest er wel om lachen en zag de humor er van in.

Toen ik klaar was ging ik naar haar toe en ik hugde haar en zei nogmaals dat ik het begreep en vroeg haar naar haar ervaring met God. Die had ze niet want Godservaring kon je alleen maar in de Bijbel vinden. We gingen als vriendinnen uit elkaar en ik werd uitgenodigd aan de bar waar de man zat die weg was gelopen. Hij vertelde dat zijn moeder Godsdienstwaanzinnig was en hem zijn hele jeugd had gedreigd met de hel en hij was zo bang geweest. Nu kwam ik met mijn verhaal en hij was geschrokken. Ben veel mensen tegen gekomen die zo bang zijn gemaakt in hun jeugd voor God dat ze ineen krimpen als ik het woord noem. Ik vertelde hem dat ik  niemand wil bekeren en dat het vreselijk was dat zijn moeder hem zo bang had gemaakt. De laatste tijd kom ik steeds meer christenen tegen die wel een persoonlijke relatie met God of Jezus hebben en een Liefdevolle. Niks hel en verdoemenis. Ze stralen een liefdevolle warmte uit en zijn wijze mensen. Godservaringen zijn niet alleen in de Bijbel te vinden maar in ons hart. De christelijke schrijvers van 'Hartgeschreven' weten dat en ik heb laatst voor mijn ogen een christen en een moslima een Godservaring zien beleven.




zaterdag 13 mei 2023

Over presenteren, ons uiterlijk en het geweten


Deze maand gaf ik weer een training presenteren bij de VU. Zo'n training is eigenlijk een kruisbestuiving waar ik degene ben die verdien en de deelnemer moet betalen. Eigenlijk niet eerlijk. Waarom een kruisbestuiving? 
Omdat ik nu alles weet over criminologie, aardwetenschappen, wiskunde, sociologie, geneeskunde en informatica. Heb heel wat presentaties voorbij zien komen over de meest uiteenlopende onderwerpen. 

Er zijn bij presentatietrainingen altijd mensen die ooit door a-pedagogische leraren publiekelijk zijn vernederd, waardoor ze nooit meer voor een groep durfden te staan. Kan me zoiets ook nog herinneren van de lagere school hoe medeleerlingen met een knalrood hoofd al stotterend hun spreekbeurt  hielden en de docent ongeduldig zat te tikken met z'n pen. Docenten kunnen ook pestkoppen zijn, die mensen beschadigen. (Dat we ten diepste niet te beschadigen zijn is weer een blog apart)

Omdat deelnemers meestal het eigen uiterlijk naar beneden halen als ze zichzelf terug zien op de video, vertel ik het volgende verhaal: Vorig jaar was ik in Oxford voor een seminar. Een Engelse vrouw met een streng brilletje, dito dot strak achterover gekamd en een Indiase sari, gaf een lezing over "Het Geweten". Ze keek ons één voor één woedend aan en we voelden ons bij haar blik bij voorbaat al schuldig.
Dacht oei... wat moet dit worden en kan ze de groep boeien en hou ik het een uur uit?
Ze begon toonloos te praten en haar ogen priemden de zaal in: "Wat is het geweten?" vroeg ze en stil en bleekjes staarden we terug en zeiden niets. Na vijf minuten zag ik ineens iets twinkelen in haar ogen, ze maakte een grapje  en de zaal lag dubbel. Voor we het wisten waren we totaal geboeid en hingen aan haar lippen.
Toen ze klaar was wilden VIP's uit heel Europa met haar op de foto en nodigden haar uit om lezingen te komen geven. En ja hoor... mijn geweten sprak: "Mar, je hebt haar van te voren beoordeeld op haar uiterlijk!!!"

Wat ik hier mee wil zeggen: om je uiterlijk hoef je het niet te laten. Als je eenmaal door hebt dat die stem van vroeger een stem van vroeger is. Dat het alleen maar een idee is dat je bang bent dan verdwijnen trauma's als sneeuw voor de zon. Het bleek alleen een ingeprente gedachte dat ze niet voor een groep durfden te staan. Zonder de oude stemmen en belemmerende gedachten blijft een krachtig en vrij mens over.




Zr Denise, Brahma Kumaris, Oxford:



Jesus en Maria in Amsterdam

Net voor ik zestien werd lag mijn vader in het Binnengasthuis met een blindedarmontsteking. Op dezelfde afdeling lag een Cubaanse jongen die zijn handen had verbrand toen hij in een tentje aan het koken was en de vlam in de pan sloeg. Mijn moeder zei: “Mar, breng jij die jongen eens een bloemetje, hij heeft helemaal niemand en jij spreekt wat Engels.” Ik was nogal verlegen in die dagen maar vond het wel een mooi idee en aarzelend bracht ik hem de bloemen. Vanaf die tijd kreeg mijn vader geen aandacht meer van me. Jesus had een guitig koppie en een betoverende lach en hij was dolblij met de aandacht en ik vond het reuze spannend. Hij sprak mijn naam uit als: 'Marrrria' met een rollende r en dat vonden alle verplegers wel schattig dus werden we Jesus en Maria genoemd. Ik voerde hem zijn eten omdat hij zijn handen niet kon gebruiken en we werden verliefd. Ik was vijftien jaar en hij geloof ik zo’n negentien. Toen mijn vader uit het ziekenhuis kwam en Jesus ook werd ontslagen verdween hij.

Na een paar weken stond hij ineens voor de deur. Hij had in vreemdelingendetentie gezeten en was nu vrij gelaten. Mijn moeder vond hem heel charmant. Hij hield zijn aansteker al voor haar neus als ze alleen al haar vingers uitstrekte naar het sigarettendoosje en hij hielp met afwassen. Al snel vond hij een kamer op de Prinsengracht. Heel hoog op zolder en als ik bij hem langs ging, moest ik roepen omdat hij geen bel had. “Jesus” riep ik omhoog op z’n Engels en dat leverde altijd wel verbaasde blikken op: 'Is dat meisje Godsdienstgek?' hoorde ik ze denken. En men zal verbijsterd zijn geweest dat een witte enveloppe van boven naar beneden kwam en dan gniffelde ik in mezelf: ' alle sleutels komen van boven'.

Jesus leerde me hoe ik me vrouwelijk moest gedragen, hoe ik moest zitten en hoe ik mijn sigaret moest vasthouden. Ik ben bang dat ik een slechte leerlinge was, heb het me nooit eigen kunnen maken.

Ach, het mocht niet blijven. Jesus bleek niet zo verlicht als Jezus en heeft me nog een tijdje gestalkt en we hebben een hoop gedoe met hem gehad. Mijn moeder was in alle staten en had spijt dat ze me ooit had gevraagd die bloemen te brengen. Ik zal jullie de details besparen. Nu weet ik dat het Licht in ons allemaal zit omdat ik op een nacht een echte Lichtervaring kreeg. Dus het Licht zit ook in Jesus en ik hoop dat hij het inmiddels ontdekt heeft.

Hier een nieuw verhaal over Jezus en Jesus: Jezus redt, Jezus redt...


vrijdag 12 mei 2023

Moeilijke jongen

"Het is een heel moeilijke jongen", fluisterde de vrouw over één van de kinderen waar ze de laatste tijd voor zorgt. "Hij heeft ADHD... niet te harden. Het is echt een probleem."

De volgende dag kwam de jongen van negen met zijn zusje van acht langs om lootjes te verkopen voor school. Ik pakte net mijn fiets uit de schuur en voor ik het wist vuurde hij dertig vragen op me af over elk knopje op mijn fiets en de meeste over knopjes waar ik nog nooit over had nagedacht of zelfs had gezien. Ze waren me nooit opgevallen.
Ze vroegen of ze het huis mochten zien en zoef... hij vloog door het huis met zijn zusje achter hem aan... weer duizenden vragen stellend: over de zolder en hoe dat zat en wat er op de muur moest... en hoe het bed sliep en voor ik het wist sprong hij op mijn bed. "D'r af" riep ik in mijn beste Frans en ik pakte hem en zwierde hem rond... en dat vond ie prachtig en ik ook. Ik zei dat mijn Frans niet zo goed is en zijn zusje vertaalde de vragen nog eens in het Frans maar dan iets langzamer, waarbij ze haar broertje aardig bijhield qua tempo. Van antwoorden kwam niet veel, voor ik het helder had in mijn hoofd was hij al veel verder. Het duizelde me, niet gewend aan kinderen om me heen, maar zeker niet aan geniale jongetjes en meisjes die de snelheid hebben van 1000 gigabyte.

Een moeilijk jongen? Ja, voor mij en voor mijn buurvrouw en de juf op school, omdat we hem niet bij kunnen houden... een probleem? Ja voor ons.. omdat wij veel langzamer zijn en omdat we op de meeste van zijn vragen geen antwoord hebben. ADHD? Vast, maar willen we hem verlagen naar ons denk en doen-vermogen omdat wij hem niet bij kunnen houden? Misschien moeten wij speed gaan gebruiken. Deze jongen is geniaal en zijn zusje ook omdat ze hem bij kan houden en de communicatie gaande houdt. EQ noemen ze dat.

Ik heb ooit een man gecoacht die ADHD had. Groot probleem voor het bedrijf omdat hij zo snel is dat iedereen achter hem aanhobbelt. Ik vroeg hem te mediteren en terwijl ik het vroeg dacht ik: 'Mar, wat doe je nu? Een ADHD-er stil zetten?' Tot mijn verbijstering was hij binnen de kortste keren totaal in meditatie toen ik nog zat te dubben of ik er goed aan deed. Ook daar was hij snel in.
Later gaf ik de tip aan een vader met een zoon met ADHD om met zijn zoon mee te ademen terwijl hij op schoot zit... en ja hoor... totale rust voor beiden.

Van de week hoorde ik ook over een jongen met ADHD die mediteert. Betere en snellere ‘meditateurs’ zijn er niet te vinden. Is het een idee om ADHD'ers les te laten geven aan ADHD-kinderen... die blijven op hetzelfde denk/zijn niveau en kunnen elkaar goed hebben. Er komen steeds meer kinderen die snel zijn... ik kan me zo voorstellen dat over een aantal jaar wij degenen zijn die NVTB worden genoemd... speciale klassen voor Niet Vooruit Te Branders.

ADHD’ers zijn het probleem  niet, dat zijn wij, die er achteraan hollen en het niet bij kunnen houden.

Uit: Niets meer te bewijzen.



donderdag 11 mei 2023

Sofnaaister met poeha

Mijn moeder was in haar jonge jaren coupeuse en dat heb ik geweten. Er was geen geld voor nieuwe kleren dus ze maakte ze zelf. Ze kon uren bij de 'Margriet' op de Stadhouderskade in Amsterdam patronen uitzoeken en dan naar 'het Winckeltje' op de Ceintuurbaan om draadjes en naalden en stofjes te zoeken. Ik verveelde me dood, vond het muf ruiken en wist niet waar ik moest kijken omdat alles me tegenstond. Moest uren aan het wiel van de naaimachine zitten om hem aan de gang te houden. Dan op een bankje staan om met spelden het jurkje passend te krijgen en ik draaide altijd in de verkeerde richting rond en mijn moeder bitste met spelden in haar mond: "Nee, andere kant.. sta niet zo te wiebelen, stil staan!"

Ze werkte vanaf haar dertiende bij verschillende werkgevers. In de oorlog op haar dertiende liep ze met haar zuster Annie op bij elkaar gelapte schoenen van de Ten Katemarkt naar de Koninginneweg waar ze zonder eten de hele dag moesten naaien. Een collega zat heerlijk belegde boterhammen te eten terwijl zij toekeken. Tot mijn moeder een keer flauw viel, daarna kregen ze elke middag een boterham. Jaren later werd ze aangenomen bij een ander atelier en ze vroeg of ze even mocht rondkijken op de werkvloer. Ze had zichzelf verkocht als topnaaister en liep rond als Meryl Streep in The Devil wears Prada en men was zeer onder de indruk. Haar aankomende collega's dachten dat ze een nieuwe directrice was. Toen ze eenmaal begon kreeg ze de wind van voren: "En jij noemt je een topnaaister met je poeha? Je bent een sofnaaister!"

Dan de keer dat ze de baas waar ze allemaal bang voor waren aan het dansen kreeg. "Dat lukt je nooit!" zeiden haar collega's. "Nou wacht maar af..." antwoordde ze. "Mijnheer Brauns, kunt u dansen?" De man was even van slag en zei: "Nee!" "Dat een heer zoals u niet kan dansen, kom ik leer het u." Ze zette haar collega's aan het nummer: 'Ik heb een huisje met een tuintje' te zingen, dwong de man in een quickstep en schopte zijn benen in de goede richting.

Ze kreeg het voor elkaar dat ze tussen de werkzaamheden koffie kregen wat toen schijnbaar niet de gewoonte was en stopte met werken bij haar trouwen wat wel de gewoonte was. Wat heerlijk dat ik tegenwoordig op alle werkplekken waar ik kom de heerlijkste 'cappuccino's' krijg.

Van de week vond ik deze foto. De jurk die ze droeg en mijn schortje had ze zelf gemaakt en nu denk ik: 'Wow... dat is knap!' en ik waardeer haar werk met terugwerkende kracht.




woensdag 10 mei 2023

Goeroe's, religies, kerken en verlichting

en de wijsheid van mijn oma:

In het begin was het een openbaring. Leerde baas te worden over mijn gedachten. Mijn gedachten tot rust te brengen. In stilte te zijn. Mijzelf als ziel te zien en persoonlijk contact met God te hebben. Het was geweldig en het is geweldig gebleven. Waarom? Omdat ik het er bij heb gelaten. Dat wat voor mij werkte heb ik voor me laten werken. Dat wat niet voor me werkte heb ik gelaten.

Op dit moment speelt er van alles in goeroe en religieland. Veel mensen komen gedesillusioneerd thuis van de verlichting. Het was zo mooi en het licht was aanraakbaar en dichtbij... en dan de ontgoocheling. Zelf heb ik jaren geleden gemediteerd bij een spirituele beweging.
Is een goeroe of een religie een gevaar of een les? Ik denk dat het ongeveer hetzelfde is als een geliefde die later tegen blijkt te vallen. Je bent verliefd ... dat is ‘r, je trouwt en na een aantal jaren blijkt de schat niet de schat die je dacht dat ie was. Je merkt dat je jezelf niet meer was. Dat je je teveel conformeerde aan zijn/haar leven. Je bent woedend en voelt je bedrogen. Dan komt het punt dat je inziet dat je aan je eigenwaarde moet werken en uiteindelijk kom je er sterker uit. Zo is het ook met een spirituele beweging.

Eerst leer je dat je meester bent over je gedachten ... dan leren ze je dat je je gedachten over moet laten aan God. Helemaal mee eens. Uw wil geschiedde ... Helaas is het zo dat de organisatie, de kerk of de goeroe bepaalt wat de wil van God is.

Zodra je je conformeert aan regels die organisaties of goeroes je opleggen ben je je verlichtingsgevoel kwijt. Dan gaat angst een rol spelen.In een organisatie waar liefde wordt gepredikt, klopt dat natuurlijk niet. Dus dat is een teken. Net als het angstig zijn voor je man of vrouw. Dan is er iets fundamenteel mis met je eigenwaarde.

Vaak verwijten mensen dan de organisatie of de ander dat ze hun leven hebben verpest. Toch heb je dat zelf gedaan. Jij hebt het laten gebeuren. Geeft niets.. vallen en opstaan. En gooi het kind niet met het badwater weg. Je hebt iets moois ervaren. Je hebt jezelf ervaren op een zeer bijzondere manier. Dat is nooit weg. En als je nog weet hoe je dat deed, kun je dat weer doen. Dan weet je wat werkt en wat niet voor je werkt. Punt.
Zodra je gaat verwijten en spijt gaat hebben dan zit je jezelf in de weg. Je geeft negativiteit een kans. Voor je het weet zit je in een neerwaartse spiraal. Verwerk je pijn en ga verder op je pad.

Mijn oma was stervende en iemand stuurde een priester om de absolutie te geven: "Nee, dank u, niet nodig... ik heb zelf al contact met God."



Uit: 'Niets meer te bewijzen'

zaterdag 6 mei 2023

Levensveranderende inspiratie

Deze week vroeg ik aan de studenten: 'Wie heeft je geinspireerd? Wie heeft je een nieuwe blik op jezelf gegeven?' Er waren erbij die meteen antwoord konden geven. "Mijn oma heeft tot haar negenentachtigste gewerkt, haalde het huis vol met interessante mensen en reisde nog tot haar dood. Ze zei: "Jongen, je moet alles uit het leven halen wat er in zit" en dat doe ik nu."
Een Marokkaanse jongen vertelde dat op het einde van de basisschool een leraar tegen hem zei: "Jij zou best wel verder kunnen leren." Hij was heel verbaasd. In zijn omgeving was er niemand die verder leerde en hij had er zelf ook nooit over nagedacht dat hij dat zou kunnen. Er was nooit eerder iemand geweest die dat tegen hem had gezegd. Hij slaagde cum laude voor het gymnasium en is nu tweede jaars student aan de VU. Iemand kan zomaar je hele leven veranderen door een vraag of een zin. Als ze vertellen beginnen hun ogen te glimmen.

De meeste studenten hadden geen idee. Geen leraren, geen ouders, geen politieke figuren of zangers of wat dan ook die iets tegen ze hadden gezegd. Ze hebben er nooit bij stilgestaan. Het is ook nooit eerder behandeld op de opleidingen die ze hebben genoten.  Wie weet komen ze er nog achter als ze er later over nadenken. Toen ik opperde dat iemand die zegt dat je niets kunt, je ook kan inspireren omdat je je dan misschien wil bewijzen dat je het juist wel kan. Een aantal knikten dat ze het herkenden. Een meisje zei dat ze zich zelf had geïnspireerd en dat is natuurlijk ook zo. We inspireren onszelf elke dag om te doen wat we doen en we hebben geen idee hoe vaak en hoe lang we dat al doen. Ik heb bewondering voor haar inzicht.

In mijn leven zijn er heel wat mensen geweest die me inspireerden. Mijn moeder bijvoorbeeld die de ene keer zei dat ik alles kon wat ik maar wilde en de volgende keer dat ik helemaal niets kon. Uiteindelijk hebben beide uitspraken me iets opgeleverd.
Kan me nog levendig een vrouw herinneren die met me sprak alsof ik een volwassene was en dat was ik op mijn achttiende niet zo gewend. Ben haar vele jaren later nog tegen gekomen tijdens een trainingsvergadering bij de belastingdienst. Het was maar een gesprek geweest en ik was het nooit vergeten. Heb nog samen met haar een training gegeven. Weet niet meer waar het gesprek over ging maar het was haar hele houding naar mij. Ze nam me volledig serieus en ik voelde me ter plekke groeien.
Zo kan ik er nog een heleboel opnoemen.

Wie heeft jou geïnspireerd?


vrijdag 5 mei 2023

Pa en ma verhuizen

Ze moesten verhuizen. Ma was zesenzeventig en pa zesentachtig en al jaren beklommen ze vele trappen om hun zonnig appartement te betreden. Menigeen kwam hijgend binnen en ik ook. Zij niet, ze waren het gewend: "Wij blijven zo jong door al die trappen!" zei ma. Dat was zeker waar, maar nu moesten ze wel weg omdat het hele blok zou worden gerenoveerd en het toch verstandiger was naar iets passends uit te kijken. Ze kwamen al snel in aanmerking voor een ouderenappartement bij een zorgcentrum om de hoek met lift en op de eerste verdieping.

Ma stapte voor geen goud in een lift en die ene trap kon ze makkelijk aan en pa ook. Ze waren nummer 1 op de lijst en hadden al aangegeven dat ze de woning namen en toch had de woningbouwvereniging, tegen beter weten in, een flink stel ouderen die een woning zochten uitgenodigd om te kijken. Negentig en vijfennegentigjarigen kwamen vanuit heel Amsterdam met rollators binnenstrompelen en keken verlekkerd naar het ruime appartement. Mijn vader had een centimeter in zijn handen en liet goed blijken dat het zijn woning was door ogenschijnlijk met grote gebaren de muren op te meten. Mijn moeder voelde zich bezwaard dat ze dit mooie huis zouden krijgen terwijl al die andere mensen het nakijken hadden. Ze zou het zo weggegeven hebben uit schuldgevoel en omdat ze erg tegen verhuizen op zag. Ze hield niet van veranderingen. Mijn vader keek iedereen met boze en bezitterige blik weg. Dit was zijn huis.

Tijdens de verhuizing kwam ik er achter dat mijn moeder, die een wonder was in hoofdrekenen en alle papieren altijd regelde, dit niet meer aankon. Ze keek me steeds vragend aan en liet het regelen aan mij over. Een enorme stap voor haar. De euro en waarschijnlijk een eerste onzichtbare tia hadden haar de das om gedaan. In het begin rekende ze nog steeds alles om maar dat hield ze niet lang vol. Tijdens het leeghalen van huis bleek de boel alleen op zicht netjes, achter de bank en in verborgen hoekjes was het een troep. Mijn vader had allang de strijd opgegeven. In winkels stortte hij een enorme hoop munten op de toonbank en verzuchtte: "zoekt u het even uit, ik weet het niet meer hoor...". Ooit was ik met pa in een winkel en hij moest pinnen. Een lange rij wachtte achter ons. Hij riep luid terwijl hij met zijn vinger hard op de toetsen sloeg: "vijf, drie, negen..." de dame achter de toonbank en ik riepen tegelijkertijd: "Mijnheer, pa: stop!!!" en vanaf die tijd pinde hij niet meer.

Mijn geliefde en ik zorgden ervoor dat de flat kleurig en fleurig was ingericht naar hun smaak en toen ze de eerste keer binnenkwamen om er te wonen, hield ma angstvallig haar tas vast. "Ma, doe lekker uw jas uit en leg uw tas maar neer, u woont hier nu!" Ze hield haar tas nog steviger tegen zich aan en riep: "wat mooi en wat een leuk uitzicht op het politiebureau, vroeger keken we op de brandweer uit. Altijd wat te beleven!" De tas bleef na een uur nog steeds stevig in haar arm geklemd. Het kostte me moeite om naar huis te gaan en ze achter te laten. De laatste jaren zocht ze om de haverklap onrustig in haar tas om niets te vinden. Mijn neef Ron zei op de begrafenis: "Nu weet ik wat tante Greet steeds in haar tas zocht: ze zocht rust."






woensdag 3 mei 2023

Twee bijzondere ontmoetingen in één vergadering.

Een paar jaar geleden had ik een vergadering in Utrecht met een stel trainers bij de belastingdienst. Ik zat naast een vriendelijke oudere vrouw en we spraken over ons werk en lunchten samen.
Na de lunch hield een zeer bevlogen oudere trainer een verhaal over ons werk. Ik dacht: wat is die man begeesterd en wat gek, hij heeft precies dezelfde mond als die jongen die ooit mijn groepsleider was tijdens mijn eerste baantje toen ik zestien was. Grappig die was ook zo bevlogen.

Terwijl hij sprak keek ik naast me naar de vrouw en ik kreeg een schok. Ik ken haar... zij is degene die ik beschreef in het Calimero-effect. Ik vroeg haar of ze jaren geleden (ik was toen achttien) in het vrouwenhuis in Amsterdam was geweest. Ja hoor, ze was het. Zij was degene waarmee ik toen sprak en me het gevoel gaf compleet gelijkwaardig te zijn. Een gevoel dat ik toen haast niet kende.
Vol van de ontmoeting en dat ik haar zelf had kunnen zeggen hoeveel goed ze me destijds gedaan had, ging ik naar huis.

's Nachts werd ik plotseling wakker en ineens wist ik het zeker: die man van vanmiddag is mijn groepsleider van toen. De naam schoot door me heen en ja het klopte. De volgende dag belde ik hem en ja hoor... het was 'm. Toen nog een slanke jongen van een jaar of twintig en nu een flinke gezette oudere man... Hij wist het ook nog goed. Ik werkte daar twee jaar en maakte in die tijd fout op fout. Hij moest me steeds helpen de meest eenvoudige administratieve zaken duidelijk te maken. Ik was zestien en het werk interesseerde me totaal niet. Ik zat de hele dag naar de klok te kijken of het al weer wat dichter bij vijf uur was en had visioenen van typemachines die door het raam vlogen. Ik werd na twee jaar ontslagen.

Twee bijzondere ontmoetingen tijdens één vergadering.



dinsdag 2 mei 2023

Wie was Riet van der Broek?

 Even aandacht voor Riet van der Broek. Ze is een jaar of zeven geleden overleden en was een belangrijke vrouw in mijn leven.

Ze woonde in mijn jeugdjaren op de bovenste verdieping met vijf kinderen en een man die verhuizer was. Kan me nog herinneren toen we net waren verhuisd naar de Talmastraat dat er een gigantische verhuiswagen voor de deur stopte waar vijf blonde kinderen uitsprongen en moeder. De oudste Betsie werd mijn vriendinnetje. We kwamen niet zo vaak bij elkaar over de vloer maar speelden meestal buiten. Ze vroegen met Sinterklaas of ik 's avonds een grote zak voor de deur wilde zetten en hard aankloppen en dan op kousenvoeten de trap af wilde gaan. Beneden verkneukelde ik me dan over de uitroepen: "Oooooooh, Sinterklaas is geweest, kijk eens!"
We groeiden groter en mijn moeder vond de familie maar asociaal. Heb nooit doorgevraagd waarom maar wat ik wel wist was: ze hadden een maatschappelijk werkster die over de vloer kwam. Nou ja, dat zei al genoeg. Dus ma wilde niets met ze te maken hebben ondanks haar spirituele uitspraken: "Alle mensen zijn gelijk, we zijn één!" Soms was ze dat even vergeten.
Betsie en ik gingen dansen onder de kerk in de van Ostadestraat in Amsterdam. Een heerlijke disco met zeventiger jaren muziek. Mijn vader haalde me tot mijn schaamte altijd netjes op. Inmiddels kwam ik er achter dat ik op vrouwen viel en Betsie was de eerste die ik het vertelde op het stoepje voor dat kerkje. Ik wist me geen raad en kende niemand die zo was. Had geen idee wat ik moest doen. Had het wel aan mijn moeder verteld maar die was razend en had hysterische buien. Ik was zestien jaar en Riet, haar moeder gaf me de tip naar een maatschappelijk werkster te gaan om er over te praten. Die zat, jawel Cora, in de van Hillegaertstraat, naast Pax.
Na zo'n twee jaar praten nam de maatschappelijk werkster me mee naar het COC.
Inmiddels verhuisde Betsie en haar familie naar de Bos en Lommer en ik kwam daar vaak. Kon heel goed praten met de 'asociale' Riet die me vertelde dat ik goed was zoals ik was en dat het heel normaal was. Ze ving mij en andere jongeren op die problemen thuis hadden en dat waren er nogal een stel. Het was een komen en gaan van jongeren die zich gezien en gehoord voelden.
Toen ik eenmaal het COC had gevonden verwaterde het contact tussen Betsie en mij en zag ze niet meer. Op mijn drieëntwintigste had ik een leuke baan bij een huishoudschool en moest leerlingen inschrijven. Op een dag kwam Riet binnenlopen met een Chileens meisje uit een vluchtelingen gezin. Ze ving vluchtelingen op en kwam het meisje inschrijven. Het was een geweldig weerzien en we omhelsden elkaar van vreugde. Ons leven ging door en vele vele jaren hadden we geen contact. Ik zocht Betsie en haar familie maar kon ze niet meer vinden. Op een dag kwam ik bij Albert Heijn en zag één van haar zusters. Zij gaf me het adres van Riet, die inmiddels in de tachtig was. Weer een geweldig weerzien.
'Asociale' Riet woonde in een ouderen flat in een ouderencomplex en ja hoor ze regelde daar van alles voor haar complex genoten en zat natuurlijk in het bestuur. Ben nog een aantal keren op de thee geweest en dat was enig. Tot ze zeven jaar geleden overleed aan ouderdom. Hoop dat ma en Riet eens een goed gesprek hebben gehad in het hiernamaals.