zondag 31 maart 2013

Onszelf tot rust ploffen

Jaren lang kon ik alleen hoog ademen. Nadat ik leerde hoe ik mijn ademhaling naar mijn buik kon laten zakken, werd ik een stuk rustiger. Als we hoog ademen, zitten we meestal ook in onze overlevingsstrategie of zijn we angstig. Probeer maar eens een horrorfilm te kijken met een rustige buikademhaling.  Het is moeilijk arrogant, cynisch of geïrriteerd te blijven als we rustig en vanuit de buik ademen.

Vrouwen leren om de buik in te houden omdat dat mooier staat en dat betekent dat het moeilijk is laag te ademen en een strakke buik te houden. Kijk naar de mannequins op de catwalk. Een bodybuilder zei ooit, toen ik nog mijn shiatsu-praktijk runde, dat hij zo'n pijn in zijn schouders had. Hij was nogal klein en blies zich enorm op om zo breed en groot mogelijk te lijken. Ik zei: "adem eens uit..." Zijn schouders zakten een eind naar beneden. Hij stond er heerlijk ontspannen bij. "Doe dat eens vaker" zei ik. "Nee, dat doe ik niet want dan lijk ik kleiner." Tja, dan liever pijn in de schouders. Eigen keuze.

Iemand vertelde ooit dat moeders in Japan, als de kinderen te druk waren, riepen: "Hara". Hara betekent buik. Kinderen leerden in die tijd zich te concentreren op hun hara. Zodra de moeder riep: "Hara!" Waren de kinderen stil en rustig. Ik geef dat vaak door op bedrijven waar iedereen loopt te rennen en te haasten. Dan lachen ze me vriendelijk uit maar het werkt wel. Roepen ze elkaar toe als ze elkaar zien rennen en vliegen: "Hara!" Grote hilariteit maar ze zijn het zichzelf weer wel bewust.

Het kan in één keer... bijvoorbeeld als ik voor een groep sta en wat opgewonden raak en ik merk het terwijl ik bezig ben, dan doe ik een subtiele maar flinke uitademing. Meteen voel ik me rustiger en heb ik meer overzicht. Een hoge ademhaling maakt dat we minder zuurstof naar onze hersenen brengen en dat kan leiden tot paniek of een onzeker gevoel.

Tijdens communicatietrainingen hebben veel deelnemers een te hoge ademhaling. Ook mensen die een burn-out hebben of van streek zijn ademen te hoog. Als ik vraag de adem naar de buik te brengen is dat voor sommigen heel moeilijk. Ik leerde het zelf ooit in een paar weken bij een fysiotherapeute.

Nu heb ik daar wat op gevonden. De plof-adem. Je haalt drie keer diep adem en ploft de adem er in één keer uit. Je laat alles hangen wat er maar kan hangen. Schouders, buik, armen, knieën en vooral ook de kaak en de kin, daar zit veel spanning en dat merk je pas als je ze laat hangen. Je wordt er niet mooier op maar dat mag de pret niet drukken. Zodra je drie keer uitploft zit je adem in je buik. Dat maakt ons meteen een stuk wijzer:

Stel je hebt een probleem, een examen, een sollicitatiegesprek of je moet een besluit nemen. Je bent gespannen, paniekerig en je adem zit hoog. Plof een aantal keer uit en begin dan met wat je te doen hebt of neem je beslissing. Laat je gedachten voor je werken en zeg tegen ze: "Denk er aan de adem drie keer te laten ploffen!"
Zeg ook tegen je gedachten: "Jullie houden even jullie mond verder, ik neem de beslissing. Wie is ik in dit geval? Dat is wie we werkelijk zijn, zonder de gebruikelijke belemmeringen, onzekerheden en het ego-gedoe. Zonder de kaken op elkaar of in de "ik moet me bewijzen"-stand.

Al het ego uitgeblazen? Vraag jezelf, na het ploffen: "Wat voor advies geef ik mijn dagelijkse zelf?" Schrijf dan zonder na te denken op wat oppopt in je brein.

Doe het maar eens. Plof ze!


De komende weken geef ik weer workshops in Amsterdam over de kracht van gedachten, adem en voelen.


6 opmerkingen:

Jet van Rijswijk zei

Buikademhaling ook goed bij opvliegers, las ik net.

Pas op met "ploffen". Dat is niet goed voor hyperventilatie: hoe langzamer je uitademt hoe beter. Dus beter is tutten of neuriën. Daarmee wordt ook het ademen daarna automatisch langdurig diep en rustig.

Avonturen van Marja Ruijterman zei

Ha Jet, Hyperventilatie heeft veel te maken met angst en dan hou je te lang je adem hoog. Het is inderdaad goed om rustig te ademen. Als je je adem niet omlaag krijgt kan het helpen om het er in één keer uit te ploffen. Angst voor hyperventilatie geeft hyperventilatie en hyperventilatie geeft angst en dat geeft weer hyperventilatie enz. Dus plof maar gerust zodat de adem laag komt en adem dan rustig door. Angst hoeft niet meer.

Anoniem zei

Bedankt, ik ga het meteen aan mijn dochter doorgeven, die hard blokt voor haar laatste schoolexamens. EEn prettige praktische tip.
greetje

Jet van Rijswijk zei

Hoi Marja,
Ik weet niet precies wat je met ploffen bedoeld, maar als het betekent dat de adem er in één keer uit gegooid wordt, net als na geeuwen en bij zuchten, dan houdt het hyperventilatie in stand of roept het op. Wat men soms ook doet met meditatie is: de adem lang inhouden, dit werkt ook averechts. Het gaat erom dit te keren, dat doe je door LANGZAAM, zo langzaam mogelijk uit te ademen. Het langzaam uitademen zelf, dat doet het hem (niet alleen maar diep of laag.) Lang uitgeademd blijven is ook fijn en de inademing komt vanzelf weer. Ik heb hier zelf sinds dertig jaar profijt van. Na drie of vier langzame uitademingen wordt de adem rustig, diep en blijft automatisch langzaam. Ook voel je dan vanzelf geen angst meer, maar veilig en gekoesterd. De adem is de ingang tot zovele emoties.

Avonturen van Marja Ruijterman zei

Hoi Jet, Ik bedoel niet dat je alleen nog je adem er uit moet ploffen. Het gaat om momenten dat je adem te hoog zit en je tot rust wilt komen. Als je inademt en je adem er uit gooit en alles slap laat hangen... van je kruin tot je tenen... je meteen een lage ademhaling hebt. Met drie keer ben je meteen rustig. Niet de bedoeling om het de hele dag door te doen:) Jouw manier is natuurlijk ook prachtig. Fijn dat je er zoveel profijt van hebt.

Jet van Rijswijk wijsrijk@hotmail.com zei

Hallo beste Marja,
Hyperventilatie is niet alleen een aanval, maar is vaak een chronisch kort en snel ademen. De meeste mensen ademen aldoor zo, dag en nacht. Let maar eens op. Drie, vier soms tien ademhalingen in de tijd van één van mij. Zoals ik ooit zelf ook deed. Wat dan helpt is te zuchten of te geeuwen. Hierbij wordt de adem er in één keer uit gegooid (zoals jij ook over uit ploffen schrijft). Dit geeft een tijdelijk gevoel van opluchting, maar verergert, continueert het snelle korte ademen de rest van de dag. Net als met de armen omhoog zitten, ontspanning, maar verergerend werkt. Vaak zitten mensen zo om even te ontspannen. Ik werk niet met mensen zoals jij. Ik ben meestal niet in de positie om hen te adviseren. Soms voorzichtig. Daarom schrijf ik dit jou. Ik gun de diepe rust en plezierige ontspanning iedereen. Zelfs of juist ook helpt het in spannende situaties of bij pijnlijke emoties.