De fonosofe

Gisteravond fietste ik langs het huis van mijn vroegere pianolerares in de Gerrit van der Veenstraat, keek naar boven, zag het licht branden en dacht ineens: daar zit een verhaal aan vast. Kijk uit het wordt een lange:

Als kind mocht ik naar de Volksmuziekschool in een klas na school om een muziekinstrument te leren spelen. Helaas geen gitaar of piano, daar was geen geld voor dus het werd een blokfluit. Enigszins teleurgesteld begon ik toch te oefenen en al snel floot wijsjes. De liedjes gingen me aardig af maar het noten lezen was voor mij te moeilijk. Ik haalde alleen onvoldoendes. Noten lezen was het allerbelangrijkst dus dat werd niets. Op mijn kamertje speelde ik deuntjes en zelfs een liedje van Bach hoewel ik geen idee had dat dat Bach was.

Jaren later kreeg ik een enorm verlangen naar een saxofoon en liep altijd naar de Paleisstraat in Amsterdam waar mooie exemplaren in een etalage stonden en stond uren lang te staren. Voor mij te duur en onbereikbaar. Tot op een dag, ik was een jaar of negenentwintig, kreeg ik van een heel lieve, rijke vriendin zomaar een saxofoon cadeau. Wat was ik gelukkig. Met dezelfde vingergrepen van de blokfluit kon ik aardig improviseren en ging naar het Bimhuis om daar in een grote band te spelen: 'de Oktopedians'. Wie kent ze nog? Herman de Wit alias Herby White, inmiddels overleden, was een bevlogen bandleider. We mochten meteen meespelen ook als je beginner was. We gluurden bij de buren hoe ze hun vingers bewogen en meteen de eerste keer mocht ik al voor de band een jazzsolo spelen waarvan ik dacht dat ie er een beetje op leek. Daarna zette de band een likje in en dan voelde het heel wat. Zo leerden we snel beter spelen. Speels leren werkt voor veel noot-dislecten veel efficiënter.

Ik heb nog een keer opgetreden als koe in een alternatieve performance en kreeg er nog geld voor ook.

Een jaar of vijftien geleden kwam ik bij de bakker en ontmoette mevrouw Elisabeth Bierens de Haan. Vroeger lazen mijn moeder en ik haar boekjes. Ze is fonosofe, een woord dat ze zelf heeft bedacht. Ze kan aan onze stem horen hoe we in elkaar zitten, wat voor ziektes we onder de leden hebben en ze kan zelfs aan een overvliegend vliegtuig horen of er een schroefje los zit en belt dan naar Schiphol om ze te waarschuwen. We smulden vroeger van haar schrijfsels over spiritualiteit en haar hoorvermogen. Ik sprak haar aan en vertelde dat en ze zei meteen: "Weet je dat ik pianoles geef?" Nu had ik net een Casio'tje gekocht waar ik mee oefende en kon aardig improviseren dus boekte meteen een les bij haar. We hadden prachtige gesprekken over het leven en spiritualiteit en dan moest ik nog kinderliedjes spelen met tja... weer noten en dat schuurde. Mijn improvisatie vond ze helemaal niets. Toen ik wat liet horen zei ze: "Nee, ik ga je echt leren spelen!"

Uiteindelijk zaten we meer te praten dan dat ik iets met die lessen deed. Laatst was ze nog flink in het nieuws. Op AT5, de Amsterdamse televisiezender vertelde ze met verve dat er een loopbrug moest komen in haar straat tijdens werkzaamheden. Ze kreeg het voor elkaar ook. Ben met haar naar een lezing geweest. Mensen moesten een stukje voorlezen uit een boek en dan vertelde zij wat ze aan hun stem hoorden aan ziektes, onzekerheden ed en ja hoor elke keer raak.
We zijn ook nog een keer met mijn ouders in de auto met haar naar een beurs gereden en ze analyseerde mijn ouders tijdens de rit. Ma vond het machtig interessant. Ik vroeg haar ooit waarom ze heur haar zo breed uit kamde en haar wenkbrauwen zo ver de lucht in tekende. "Oh kind, dat hoort bij me... ik kan niet anders." Niet lang geleden zat ik aan de koffie bij haar op het balkon. We hadden een heerlijk gesprek met veel pret en we gingen ook nog de diepte in. Nou ja, dat kan niet anders met haar.

Af en toe speel ik nog op mijn Casio en speel wat ik wil en dat is heerlijk. Hoop dat de tegenwoordige muzieklessen nu wel improvisatie aanmoedigen.