Werkdruk en agressie in de zorgsector

Af en toe geef ik trainingen over omgaan met agressie in zorgcentra. Er komt nogal wat op de medewerkers af. Het is in de loop der jaren meer geworden omdat ze verantwoordelijk worden gehouden voor de bezuinigingen. Zij zijn degenen die het moeten uitvoeren dus zij krijgen de agressie van dochters en zonen en de bewoners zelf over zich heen. Niet altijd natuurlijk het gaat meestal goed, maar toch... Zag zelf hoe de dochter van de buurvrouw van mijn vader in het zorgcentrum te keer ging tegen een overwerkte verzorgster die ik weet niet hoeveel mensen in haar eentje moest helpen. Ik stond ook te wachten en zei tegen mijn collega-dochter: "heeft u enig idee hoe hard deze vrouw werkt? We kunnen best even wachten." Ze gaf me gelijk en was rustig.

Tijdens zo'n training komt er natuurlijk een hoop los maar we hebben het ook over onze eigen agressie. Oei... ja als blikken konden doden waren er heel wat slachtoffers gevallen. Ik was ooit ook zo ongelooflijk agressief. Altijd wel kwaad op wat iemand me had aangedaan of zelfs misschien al zou aandoen. Als iemand me niet aanstond qua uiterlijk dan keek ik die persoon niet aan en ging haar/hem uit de weg. Mannen ging ik sowieso al uit de weg. Als ik het vertel liggen ze allemaal dubbel en ze herkennen het ook. Niet van die mannen maar wel van mensen die ze niet aanstaan op het eerste gezicht. Als ze ongesteld zijn of in de meno of peno-pauze en snel geïrriteerd zijn naar collega's of anderen in de omgeving.

Een vrouw had ooit een flinke haal met de lange nagels van een oudere dame over haar blote arm gekregen. Vanaf die tijd was ze uren van te voren al opgefokt als ze die dame in haar steunkousen moest helpen. Ze kwam binnen met een soort valse glimlach en had lagen shirts en truien aangetrokken. De dame had altijd iets op te merken op een grimmige manier. We hebben geoefend met haar gedachten en ademhaling. Ten eerste: 'die dame heeft vast van alles meegemaakt dat ze zo geworden is. Laat ik haar open benaderen en op de uitademing naar binnen.' Van te voren deed ze al ademhalingsoefeningen. (Ja, werken in de zorg vraagt wat van een mens!) Het werkte, de volgende keer dat ik haar zag zei ze verrukt dat ze nu rustig is van te voren, open naar binnen gaat en rustig is tijdens de handeling. De dame is een stuk vriendelijker geworden.
Het werkt natuurlijk niet altijd. Als mensen dement zijn of heel erg vast zitten in hun grimmigheid ontdooien ze niet altijd zoals deze dame maar vaak ook wel. Wat je uitstraalt krijg je meestal terug.
In ieder geval geeft het onszelf meer rust zowel in het werk als in ons privéleven.

Wil trouwens niet zeggen dat er snel iets moet worden gedaan aan de overbelasting in de zorg. Mensen kunnen zelf een hoop aan eigen stress doen maar als de werkdruk te ver wordt opgevoerd is er geen dweilen meer aan. Kom veel mensen tegen die de zorg hebben verlaten omdat het ze tegen een burnout aanzaten of er al twee hadden gehad. Ook omdat ze zich niet meer vanuit hun hart konden werken en mensen de zorg mochten verlenen die zij zelf nodig achten door de vele bezuinigingsmaatregelen. Doodzonde want die mensen heb we hard nodig.

www.marjaruijterman.nl